كشور ايران در جنوب‌باختري قاره آسيا واقع شده است و بخشی از فلات ایران می‌باشد.
فلات ايران سرزميني پهناور و مرتفعی است كه مرز طبيعي آن با نواحي مجاور به شرح زیر است. درياي کاسپین در شمال، جلگه‌هاي رودهای آمودریا، سند و پنجاب در شمال‌خاوري، جلگه رود كورا در شمال‌باختري، درياي مکران یا عمان و خليج‌فارس در جنوب و جلگه رود دجله در باختر آن است. مجموع مساحت اين فلات 000/600/2 كيلومتر مربع است كه از اين مقدار، به‌طور تقریبی 195/648/1 كيلومتر مربع آن مساحت کشور ايران امروزي است. مساحت ایران 7/3 درصد از کل وسعت آسیا و 1/1 درصد از كل مساحت خشكي‌هاي زمين را شامل می‌شود.
فلات ايران در حكم پلي است كه بين آسياي مركزي و آسياي باختري قرار گرفته است. از این نظر یک پل ارتباطی بین آسیا – اروپا به شمار می‌رود.
ويژگي‌هاي طبيعي فلات ايران
فلات ايران که سرزمين ايران كنوني، بخش بزرگي از آن را تشكيل مي‌دهد، سرگذشت زمين‌شناسي ويژه‌اي در جهان دارد. اين فلات در حقيقت بخشي از سرزمين‌هاي شمالي گندوانا بوده كه از آن جدا گرديده است و در حركت به سمت اوراسيا و طی چند مرحله سرانجام به آن متصل شده است. از جدا شدن اين فلات و سپس اتصال به اوراسيا و تکامل امروزی آن چندين فاز كوهزايي رخ داده است، كه آخرين آنها فازهاي آلپاين جوان یعنی حدود 5 میلیون سال پیش بوده است. وجود ذخایر سترگ سوخت‌های فسیلی و تنوع انواع پتانسیل معدنی فلزی و غیر فلزی و همچنین تنوع زیستی، مخاطرات طبیعی مانند زلزله، خشکسالی و سیلاب از ویژگی‌های زمین‌شناسی و مورفولوژیکی این فلات تاثیر پذیرفته است. حتی بسیاری از مسائل فرهنگی و تنوع آنها از ویژگی‌های طبیعی این فلات سرچشمه گرفته است.
این ویژگی‌های زمین‌شناسی که بدان اشاره شد، سبب شده است که این سرزمین دارای پدیده‌های گوناگون و اعجاب انگیز و منابع طبیعی مختلفی باشد که به برخی از آنها در زیر اشاره می‌شود.
- اقلیم متفاوت بطوریکه می‌توان در یک زمان چهار فصل را در این سرزمین با هم شاهد بود.
- ذخایر بزرگ سوخت‌های فسیلی که تاکنون نزدیک به 170 میلیارد بشکه نفت و 37 هزار میلیارد متر مکعب گاز در این سرزمین به همت زمین‌شناسان این کشور کشف شده است و امید اکتشاف تا 200 میلیارد بشکه نفت و 50 هزار میلیارد مکعب گاز نیز می‌رود.
- تاکنون بیش از 70 نوع ماده معدنی فلزی و غیر فلزی در این سرزمین شناخته شده و در حال استخراج است.
- بیش از 5 درصد ذخایر مس، نزدیک به 10 درصد ذخایر سرب و روی، حدود 2 درصد ذخایر آهن و کروم دنیا در این سرزمین نهفته است. تاکنون بیش از 500 تن ذخیره طلا در ایران شناخته شده است. همچنین بزرگترین ذخایر و متنوع‌ترین سنگ‌های ساختمانی و بسیاری از ذخایر غیرفلزی جهان در این سرزمین نهفته است.
- اگر مجموع ذخایر سوخت‌های فسیلی و ذخایر فلزی و غیر فلزی را با هم در نظر بگیریم به جرأت می‌توان گفت که 10 درصد از منابع طبیعی جهان در ایران قرار دارد.
- نزدیک به 40 درصد از درآمد ناخالص داخلی ایران بطور مستقیم و غیر مستقیم با منابع زمین‌شناسی و صنایع وابسته مرتبط است.
- غنای معدنی و گذشته درخشان تمدنی این سرزمین سبب شده که ایرانیان نخستین صنعتگران معدن و صنایع معدنی در جهان باشند و این سابقه تمدنی بیش از 5000 سال می‌باشد.
- بسیاری از دانشمندان بزرگ ایران قدیم مانند ابوریحان بیرونی، پورسینا، ابوبکر کرجی، خواجه نصیرالدین طوسی نوشته‌ها و فعالیت‌هایی در علوم زمین داشته‌اند.
در این سرزمین پدیده‌های زمین‌شناسی جذاب و اعجاب انگیزی وجود دارد که چشم هر بیننده چه متخصص و آشنا با علوم زمین و چه غیر آشنا با علوم زمین را مجذوب خود می‌کند